Ekologia na cmentarzu ma się jak pięść do złamanego nosa. Jako kamieniarze praktycznie codziennie odwiedzamy jakąś nekropolię i widzimy, jak zmieniają się gusta Polaków z roku na rok. Cmentarze toną w odmętach plastiku, a z przepełnionych kontenerów wysypują się śmieci. Gdzie się podziały żywe kwiaty i gliniane znicze? Czy ekologia powinna wkroczyć również na groby naszych bliskich?

Ekologia na cmentarzu

Ekologia na cmentarzu to ostatnio bardzo poruszany w mediach temat. Tony plastikowych zniczy, wieńce ze sztucznymi kwiatami rodem z Chin i to codzienny widok na polskich cmentarzach, który przybiera na sile w okolicach dnia Wszystkich Świętych. Cmentarz dosłownie tonie w plastiku. Jeszcze dziesięć lat temu na cmentarzach królowały wielobarwne chryzantemy w glinianych doniczkach, szklane znicze i gałązki jedliny przystrojone odpowiednio do okoliczności żywymi, bądź suszonymi kwiatami. Dziś kupujemy coraz więcej i wyrzucamy coraz więcej. Jak to się ma do ekologii na cmentarzu i zadumy i refleksji, które 1. i 2. listopada powinny być najistotniejsze?

Plastikowe znicze

Zarówno sklepy, jak i cmentarze zalewane są pod koniec października ogromem plastikowych zniczy, które właściwie po jednorazowym użyciu nadają się już tylko na śmietnik. Są tanie, osiągają niekiedy olbrzymie rozmiary i posiadają różne wizerunki, przywołujące na myśl świętych katolickich. W ostatnich latach prawdziwym hitem są znicze z lampkami ledowymi na baterie, które świecą dzień i noc. Czy o to w tym wszystkim chodzi, aby zastawić grób tanią chińszczyzną? Chyba nie. Po co więc palić znicze na pomnikach?

Palenie ognisk na mogiłach

Zwyczaj palenia ognisk na grobach zmarłych ma korzenie pogańskie. Niegdyś wierzono w oczyszczającą moc ognia oraz w to, że światło pomaga zmarłym odnaleźć drogę do nieba. Stąd wziął się zwyczaj palenia zniczy na mogiłach. Ale zmarłym niepotrzebne są znicze i kwiaty, tylko modlitwa. Jeżeli już musimy, to zapalmy na grobie symboliczny znicz, najlepiej szklany, wypełniony woskiem organicznym, i kupmy żywe kwiaty. Te plastikowe, leżące później na nagrobku przez długie tygodnie wcale nie wyglądają elegancko, ani estetycznie. Warto też skorzystać ze zniczodzielni, jeśli taka jest w naszym mieście. Zamiast wyrzucać znicz na śmietnik, można go umieścić w specjalnym pojemniku. Być może ktoś sobie go weźmie i użyje ponownie wymieniając wkład.

Handel pod cmentarzami

Handel pod cmentarzami kwitnie jak tulipany na wiosnę – wszystkiego jest dużo i jest bardzo kolorowo. O ile sprzedaż żywych kwiatów i zniczy jest powiedzmy sprawą normalną, tak pojawienie się budek z odzieżą i obuwiem pod bramą cmentarza w Dzień Wszystkich Świętych obserwujemy ze zgrozą, a i takie przypadki mają miejsce przy różnych nekropoliach w Polsce. Bardzo często przy cmentarzach panoszą się również stoiska gastronomiczne. Czy na pewno wybieramy się w listopadzie na cmentarz, żeby zjeść hamburgera?

Na cmentarz komunikacją miejską

Chyba nikomu nie trzeba udowadniać, że 1. i 2. listopada najlepiej jest się wybrać na cmentarz komunikacją miejską. Tłumy ludzi odwiedzają w tych dniach nekropolie, policja organizuje ruch wokół cmentarzy, a miasta uruchamiają dodatkowe kursy autobusami i tramwajami. Warto pojechać na cmentarz autobusem nie tylko ze względu na olbrzymi ruch uliczny i brak miejsc do parkowania, ale i ze względu na środowisko. Często narzekamy jesienią na smog, więc może zróbmy choć mały przyczynek do ochrony powietrza i wybierzmy komunikację miejską.

Jak zadbać o ekologię na cmentarzu?

Poniżej prezentujemy kilka propozycji, w jaki sposób dbać o ekologię na cmentarzu. Musimy także pamiętać, że wszelkie świeże kwiaty i rośliny oraz w szczególności znicze olejowe na nekropoliach sprawiają, że pojawiają się dzikie zwierzęta na cmentarzu.

• nagrobek umyj ciepłą wodą z odrobiną octu, unikaj środków chemicznych
• kupuj szklane lub gliniane znicze, które można poddać recyclingowi
• wybieraj znicze wypełnione woskiem pszczelim lub sojowym
• zwróć uwagę, czy znicz ma wymienny wkład, aby później ponownie go użyć
• zrób samodzielnie wiązankę z żywych kwiatów, gałęzi i liści
• posadź wokół nagrobka zimozielone rośliny, które pięknie się prezentują przez cały rok
• korzystaj ze zniczodzielni
• wybierz się na cmentarz komunikacją miejską
• pamiętaj, żeby wyrzucić zużyte odpady do odpowiedniego kontenera
• pamiętaj, że Dzień Wszystkich Świętych to głównie modlitwa

Przystrojenie nagrobka a pamięć

Ludzie prześcigają się na cmentarzach nie tylko jeżeli chodzi o nagrobki, ale i o ich przystrojenie. Często myślą, że im więcej tym lepiej. Czy ilość zniczy i sztucznych kwiatów przekłada się na naszą pamięć o Zmarłych i szacunek do nich? Nie wystarczy już zwykła chryzantema i szklany znicz? Nie nam to oceniać, ale warto pomyśleć o przyszłych pokoleniach, które odziedziczą po nas nie tylko tradycje, ale i miliony ton wszechobecnego plastiku, który będzie się rozkładał przez kilka następnych pokoleń.